Władza rodzicielska nad małoletnim dzieckiem
Porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej
- Małżonkowie mogą przedstawić Sądowi pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie.
- Jeżeli Sąd uzna, że jest ono zgodne z dobrem dziecka, wówczas uwzględni porozumienie zawarte przez rodziców.
- Oboje rodzice mają obowiązek i prawo do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania go poszanowaniem jego godności i praw.
Władza rodzicielska pozostawiona obojgu rodzicom
- Dziecku przysługuje prawo do wychowywania przez oboje rodziców, aby w możliwie najmniejszym stopniu odczuwać skutki rozwodu rodziców
- Brak porozumienia rodziców w przedmiocie władzy rodzicielskiej nie musi prowadzić automatycznie do ograniczenia władzy rodzicielskiej jednego z nich
- Władza rodzicielska co do zasady powinna być pozostawiona obojgu rodzicom. Jedynie wtedy, kiedy pozostawienie władzy obojgu rodzicom jest sprzeczne z dobrem dziecka, sąd może ograniczyć władzę jednego z rodziców do określonych praw i obowiązków.
Ograniczenie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców
- Jeśli nie zachodzą przesłanki do pozostawienia władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, sąd powierzy ją jednemu z rodziców z jednoczesnym ograniczeniem władzy drugiego do określonych uprawnień w stosunku do osoby dziecka.
- Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 marca 1968 r. (sygn. akt III CZP 70/66) wskazał, że w każdym „wypadku, w którym wykonywanie władzy rodzicielskiej powierza się jednemu z rodziców, należy w wyroku orzekającym rozwód określić w sposób konkretny, do jakiego rodzaju obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka ogranicza się władzę rodzicielską drugiego z rodziców”.
- Sprecyzowanie ograniczeń władzy rodzicielskiej może, zdaniem Sądu Najwyższego, polegać na:
- ograniczeniu obowiązków i uprawnień małżonka, któremu wykonywania władzy rodzicielskiej nie powierzono, do decyzji co do kwestii związanych ze zmianą miejsca pobytu dzieci, z organizowaniem ich wypoczynku i wczasów, ich leczeniem, z wyborem szkoły, nauką pozaszkolną, zasadami wychowania, kierunkiem i zakresem wykształcenia, praktyką zawodową, wyborem zawodu itd.;
- określeniu czasu i miejsca widywania się takiego małżonka z dziećmi;
- zastrzeżeniu, że zgoda drugiego z rodziców konieczna jest we wszystkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby małoletnich dzieci;
- wydaniu zarządzeń ograniczających władzę rodzicielską stosownie do art. 109 k.r.o.